Urządzenie do pomiaru ciśnienia tętniczego zwane sfigmomanometrem, a popularnie aparatem do mierzenia ciśnienia (ciśnieniomierzem), zostało skonstruowane w 1896 roku przez włoskiego pediatrę Scipiona Riva-Rocciego.
Samo pojęcie ciśnienia tętniczego krwi było znane medycynie już wcześniej, ale jego pomiaru dokonywano poprzez otwarcie naczynia tętniczego i wypływ krwi do szklanej rurki z podziałką.
Metoda Riva-Rocciego, wykorzystująca nadmuchiwany mankiet połączony z wyskalowaną rurką wypełnioną rtęcią, umożliwiła łatwe, bezpieczne i bezbolesne pomiary wartości ciśnienia i przyczyniła się do rozwoju całej nauki o nadciśnieniu tętniczym. Dla upamiętnienia włoskiego uczonego, wynik pomiaru dokonywanego sfigmomanometrem do dzisiaj określa się od jego nazwiska jako wartość RR.
Metoda Riva-Rocciego polegała na badaniu tętna poniżej nadmuchanego mankietu, z którego stopniowo spuszczano powietrze – w momencie, gdy wartość ciśnienia w mankiecie spadała poniżej ciśnienia skurczowego krwi, w badanej tętnicy pojawiał się przepływ, a badający zaczynał wyczuwać tętno. Odczytana w tym momencie na skali wartość ciśnienia w mankiecie była równa wartości ciśnienia skurczowego krwi.
Metoda Riva-Rocci nie umożliwiała pomiaru ciśnienia rozkurczowego – stało się to możliwe dopiero po modyfikacji metody dokonanej przez Rosjanina – Mikołaja Korotkowa, który zastąpił badanie tętna osłuchiwaniem tętnicy poniżej mankietu. Przepływowi krwi przez naczynie towarzyszą bowiem zjawiska osłuchowe (słyszalne jako stuki – tzw. tony Korotkowa) - przez cały ten okres gdy ciśnienie w mankiecie już umożliwia przepływ krwi, ale wciąż uciska ścianę naczynia – innymi słowy gdy jest niższe od ciśnienia skurczowego a wyższe od rozkurczowego.
Choć rurkę z rtęcią, z przyczyn bezpieczeństwa, zastąpiono wskaźnikiem zegarowym, a później wyświetlaczem ciekłokrystalicznym, a ludzkie ucho w aparatach pół- i automatycznych zastąpiły czujniki oscylometryczne i mikrofon, to współczesne sfigmomanometry wykorzystują wciąż mającą ponad sto lat metodę Riva-Rocciego i Korotkowa.