Pytanie nadesłane do redakcji
Chciałabym się dowiedzieć, jakie mogą być przyczyny nadciśnienia u dziecka i jak się je leczy?
Odpowiedziała
Dr n. med. Iwona Ogarek
specjalista nefrolog, specjalista pediatra
Oddział Nefrologii
Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie
Nadciśnienie tętnicze występuje u ok. 2% populacji dziecięcej. Podstawą rozpoznania jest właściwie dokonany pomiar ciśnienia tętniczego (odpowiednia szerokość mankietu) i jego interpretacja (zgodna z siatkami centylowymi zależnymi od wzrostu i płci dziecka).
Im młodsze dziecko tym większa częstość nadciśnienia wtórnego, będącego objawem chorób różnych narządów, zwłaszcza chorób nerek (do 95% u dzieci najmłodszych) ze zmniejszającą się częstością na korzyść nadciśnienia pierwotnego, czyli samoistnego, u dzieci starszych powyżej 12. roku życia.
Wśród najczęstszych przyczyn nadciśnienia tętniczego u dzieci wymieniamy:
- choroby miąższu nerkowego, naczyń nerkowych i aorty
- wady nerek
- choroby tarczycy.
Nadciśnienie samoistne częściej występuje u dzieci obciążonych nadciśnieniem w rodzinie oraz u dzieci z nadwagą.
Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego u dzieci musi być prowadzone przez lekarza specjalistę hipertensjologa i/lub nefrologa dziecięcego, ponieważ często (a u młodszych dzieci prawie zawsze) jest ono objawem innych poważnych chorób. Także interpretacja pomiaru ciśnienia tętniczego powinna byc dokonywana przez lekarza ze względu na wiele potencjalnych przyczyn błędów.
Leczenie zależy od przyczyny nadciśnienia. W przypadku nadciśnienia wtórnego podstawą jest odpowiednie leczenie choroby podstawowej, np. chorób nerek, zwężenia tętnicy nerkowej, chorób endokrynologicznych itd.
W przypadku nadciśnienia samoistnego ważna jest zmiana stylu życia (aktywność fizyczna, dieta, normalizacja masy ciała, ograniczenie spożycia soli). Stosowanie leków jest konieczne u dzieci chorych na nadciśnienie wtórne, u których leczenie przyczynowe nie jest możliwe lub okazało się nieskuteczne oraz u dzieci z nadciśnieniem pierwotnym w przypadku nieskuteczności postępowania niefarmakolgicznego lub powikłań narządowych.
Piśmiennictwo:
Rozpoznanie i leczenie nadciśnienia tętniczego u dzieci i młodzieży. Aktualne (2004) stanowisko amerykańskich ekspertów. Medycyna Praktyczna Pediatria 2005/01; 13-27Wyszyńska T.: Nadcinienie tętnicze u dzieci i młodzieży. W: Januszewicz A., Januszewicz W., Szczepańska-Sadowska E., Sznajderman M., red.: Nadciśnienie tętnicze. Kraków, Medycyna Praktyczna, 2004; 789-802.
