Pytanie nadesłane do redakcji
Jestem 73-letnim mężczyzną. Od blisko 40 lat cierpię na bardzo wysokie ciśnienie tętnicze, ostatnia analiza krwi wykazała wskaźnik eGFR /MDMR/ 65,90 ml/min. Co tak wysoki wskaźnik może oznaczać?
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
Specjalista chorób wewnętrznych
Nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
GFR oznacza wielkość przesączania w kłębuszkach nerkowych. Aby wskaźnik był bardziej dokładny, podaje się go w przeliczeniu na pole powierzchni ciała osoby badanej, dlatego zwykle GFR jest podawane w ml/min/1,73 m2 (mililitr na minutę na 1,73 m2 powierzchni ciała). Wartość GFR oblicza się ze specjalnych wzorów, gdzie najważniejszym parametrem jest stężenie kreatyniny w surowicy krwi. Obecnie powszechnie stosuje się tzw. wzór MDRD, w którym bierze się pod uwagę, poza stężeniem kreatyniny, wiek, płeć oraz rasę pacjenta. Obecnie coraz częściej wartość eGFR (mała litera „e” oznacza, że wartość GFR została oszacowana, czyli wyliczona, a nie zmierzona), jest podawana przez laboratoria oznaczające stężenie kreatyniny w surowicy. Wykorzystują dane pacjenta (płeć, data urodzenia) oraz oznaczone stężenie kreatyniny w surowicy do obliczenia eGFR i podają go na wyniku wraz ze stężeniem kreatyniny.
Jako prawidłowe przyjęto GFR ≥90 ml/min/1,73 m2. Wartości w zakresie 60–89 ml/min/1,73 m2 powinny zostać ocenione przez lekarza, gdyż nie zawsze wskazują na upośledzenie czynności nerek. GRF <60 ml/min/1,73 m2 zwykle oznaczają upośledzenie czynności nerek.
Osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze obciążone są ryzykiem wystąpienia przewlekłej choroby nerek, tzw. nefropatii nadciśnieniowej. Dlatego zaleca się u nich raz w roku ocenianie eGFR oraz badanie moczu na obecność albuminurii.